Laktator wprawdzie nie znajduje się na liście niezbędnych rzeczy, jakie należy zapakować ze sobą do torby porodowej przygotowanej do szpitala, ale są sytuacje, kiedy to urządzenie naprawdę może wspomóc mamę przy karmieniu piersią, a często nawet uratować laktację. Warto wiedzieć, kiedy może się przydać oraz – przede wszystkim – jak go używać w określonych sytuacjach. We współpracy z laktacyjną ekspertką – dr Katarzyną Raczek-Pakułą, przygotowaliśmy najważniejsze informacje dotyczące pracy z laktatorem, a także przechowywania ściągniętego mleka mamy. Warto przeczytać.

                                                                                                                                                                                                                                                                                      lek. med. Katarzyna Raczek-Pakuła, konsultant laktacyjny IBCLC

W jakich sytuacjach należałoby pomyśleć o wspomaganiu się laktatorem?

Oto kilka sytuacji, kiedy laktator okazuje się przydatny.

1. Laktator jest koniecznością, jeśli rodzi się wcześniak lub dziecko chore, które nie będzie mogło ssać piersi. W tej sytuacji zainicjowanie i utrzymanie laktacji jest możliwe tylko z pomocą laktatora.

2. Laktator może być także pomocny przy przepełnieniu piersi podczas nawału, a później odstawianiu dziecka od piersi (w tej sytuacji odciągamy tylko do uczucia ulgi i robimy na piersi zimny okład na 10 minut).

3. Jeśli dziecko słabo ssie, słabo przybiera na wadze, pobiera za mało pokarmu, albo produkcja pokarmu jest niewystarczająca, wtedy laktator pozwala na lepsze opróżnienie piersi i dokarmianie dziecka mlekiem mamy oraz na poprawę produkcji.

4. Odciąganie jest koniecznością, jeśli mama chce uzyskać jedną lub kilka porcji pokarmu do nakarmienia dziecka podczas jej nieobecności. Również przy pominięciu karmienia (powrót do pracy, wyjazd) najłatwiej będzie odciągnąć mleko laktatorem.

Co daje odciąganie mleka laktatorem?

W pierwszej kolejności laktator pozwala zainicjować laktację w przypadku urodzenia wcześniaka lub dziecka chorego, które nie będzie mogło ssać piersi w pierwszych dobach, a nawet tygodniach życia.

Laktator pomaga stymulować laktację i uzyskać więcej pokarmu w przypadku dziecka słabo ssącego, które nie jest w stanie samodzielnie opróżnić piersi i utrzymać laktacji na koniecznym poziomie. Laktator może także przynieść ulgę w okresie nawału, a później odstawiania dziecka od piersi.

Umożliwia również zrobienie zapasu pokarmu na okoliczność wyjścia mamy z domu bez dziecka.

W sytuacji konieczności poprawy laktacji, zwiększenia ilości produkowanego pokarmu, obok częstego przystawiania dziecka (jeśli to możliwe) i intensywnej pracy laktatorem, bardzo pomocny może się okazać środek wspomagający laktację – Femaltiker Plus.

Jak odciągać mleko laktatorem?

Odciągania pokarmu trzeba się nauczyć i trzeba się do niego przyzwyczaić. Dlatego nie warto się zniechęcać po pierwszej nieudanej próbie. Mama przed odciąganiem powinna być rozluźniona, warto też zrobić delikatny masaż piersi kolistymi ruchami dłoni. Lejek laktatora (rozmiar odpowiedni do wielkości brodawki) przystawiamy do piersi tak, by brodawka była umieszczona centralnie na środku. Zaczynamy od najniższej mocy, stopniowo ją zwiększając. Odciąganie nie powinno boleć, więc nie należy przesadzać z siłą ssania, licząc na uzyskanie większej ilości mleka. Najczęściej polecany system, dobrze sprawdzający się przy stymulacji laktacji to 7-5-3 minuty (7 minut jedna pierś, 7 druga, 5 minut jedna pierś, 5 druga i tak dalej).

Jeśli jednak mama karmi już jakiś czas i potrzebuje odciągnąć mleko (np. poza domem) zastępując w ten sposób karmienie, może zastosować system „dopóki leci”, odciągając pokarm naprzemiennie raz z jednej piersi, raz z drugiej (zmiana 3x), dosłownie dopóki mleko leci.

Jak często odciągać mleko i w jakiej ilości?

W przypadku noworodka, który jest oddzielony od mamy i w ogóle nie ssie piersi, konieczne jest pełne odciąganie czyli 8x na dobę, obie piersi na jedno odciąganie – każda 15 minut. W przypadku starszych dzieci częstość i długość odciągania zależna jest od sytuacji i konkretnych potrzeb.

• Ilość odciąganego mleka zależy od sytuacji. Jeśli mama wyłącznie odciąga pokarm i w ogóle nie przystawia dziecka do piersi, potrzebne jest pełne odciąganie, 8x na dobę z obu piersi. W efekcie uzyskuje się ok. 900-1100ml mleka.

• Jeśli mama chce zgromadzić kilka porcji mleka na wypadek wyjścia bez dziecka, najlepiej jest odciągać pokarm w małych ilościach (20-30ml) między karmieniami i łączyć go w jedną większą porcję.

• Natomiast w sytuacji konieczności poprawy laktacji, najlepiej jest odciągać bezpośrednio po każdym karmieniu piersią. Wtedy może to być nawet tylko stymulacja, bez wypływu mleka.

Czy odciągać mleko w przypadku zapalenia piersi, zastoju czy innego problemu laktacyjnego?

Jeśli przyczyną zastoju czy zapalenia jest zaleganie pokarmu w piersiach, spowodowane nieefektywnym ssaniem przez dziecko, wówczas do czasu poprawy ssania, laktator stosujemy jako wspomaganie opróżniania piersi. Każda sytuacja i każdy problem laktacyjny wymaga indywidualnego podejścia, nie ma jednej zasady dla wszystkich.

Co robić, jeśli mimo odciągania mleka leci bardzo mało?

Przede wszystkim upewnić się, czy laktator działa dobrze i czy w ogóle jest urządzeniem dobrym jakościowo. Druga sprawa to rozmiar lejka, który powinien być dopasowany do wielkości brodawki, nie może być ani za mały, ani za duży. Wiele mam odciągających dużo i często, potrzebuje z czasem większego lejka. Warto wspomóc się środkiem mlekopędnym, jakim jest Femaltiker Plus, można stosować go 2x dziennie. Niezwykle istotna jest cierpliwość. Jeśli mama chce zwiększyć ilość pokarmu, czasem trzeba poczekać na efekty kilka dni (nawet 5-7!).

Jak przechowywać mleko mamy?

Mleko mamy można przechowywać w przeznaczonych do tego woreczkach, butelkach czy pojemniczkach. Mogą to być też dowolne pojemniki dopuszczone do kontaktu z żywnością. Jak przechowywać?

• W temperaturze pokojowej (do 25 stopni C) świeże mleko można optymalnie przechowywać do 4 godzin, maksymalnie do 6-8 godzin.

• W temperaturze miedzy 25 a 37 stopni C maksymalnie do 4 godzin, ale trzeba starać się, by było to jak najkrócej.

• W lodówce w temp. 4 stopni C optymalnie 4 dni, maksymalnie do 8.

Czy i jak mrozić mleko mamy?

Mleko zamrożone może być przechowywane w temp. -18 do -25 stopni C optymalnie 3-6 miesięcy, maksymalnie do 12 miesięcy.

Mleko powinno być rozmrażane powoli, bez nagłych zmian temperatury. Warto wiedzieć, że po rozmrożeniu mleko może mieć nieprzyjemny zapach. Nie jest to oznaka zepsucia, ale wynik rozkładu niektórych składników. Mleko takie jest bezpieczne i można podać je dziecku, choć zdarza się, że starsze dzieci odmawiają wypicia mleka o takim zapachu.

Mamy nadzieję, droga mamo, że przyda ci się nasze krótkie kompendium wiedzy na temat odciągania i przechowywania mleka, a wskazówki tu zawarte, nieco ułatwią ci codzienne życie. Pamiętaj, że w przypadku problemów z laktacją, warto skonsultować się z certyfikowaną doradczynią laktacyjną. Zachęcamy też po sięgnięcia po Femaltiker Plus jako wsparcia w procesie laktacji.

Więcej informacji o laktacji i diecie mamy karmiącej piersią znajdziesz na naszym profilu instagramowym i facebookowym, gdzie odbywa się również m.in. wiele live’ów z ekspertami. A jeśli jeszcze jakieś pytania związane z laktacją chodzą Ci po głowie, to koniecznie napisz do nas za pośrednictwem profilu facebookowego.

Źródło danych dot. przechowywania pokarmu kobiecego http://bankmleka.pl/userfiles/files/ulotka600x210_25_07_2018.pdf