kolki-2.png

Dieta mamy karmiącej piersią a kolki u dziecka

Macierzyństwo pełne jest różnych wyzwań, a jednym z nich – w pierwszym okresie życia dziecka i bycia mamą – są kolki. Ale czym tak naprawdę te kolki są? Z czego się biorą? Czy można im przeciwdziałać? Czy dieta mamy karmiącej piersią może łagodzić lub zaostrzać kolki? Czy i jak pomóc dziecku? Opracowanie merytoryczne: Małgorzata Jackowska

KOLKA NIEMOWLĘCA

Kolka to przypadłość, której bardzo obawiają się rodzice najmłodszych niemowląt. Jest definiowana bardzo różnie np. jako nieukojony płacz, bóle brzucha, trudności w uspokojeniu dziecka, szczególnie występujące w drugiej połowie dnia lub wieczorami.

Według definicji naukowej kolka to powtarzalne epizody wydłużonej irytacji, marudzenia lub płaczu, które nie są spowodowane żadną oczywistą przyczyną i opiekunowie nie są wstanie ani im zapobiec, ani uspokoić dziecka. Dziecko płacze co najmniej 3 godziny dziennie, przez co najmniej 3 dni w minionych 7 dniach. Kolki mogą pojawić się u dzieci w pierwszych 5 miesiącach życia, najczęściej między 3 tygodniem a 3-4 miesiącem. Tak definiuje się kolkę według tzw. kryteriów rzymskich.

Kolkom może towarzyszyć wyraźny grymas bólu, podkurczanie nóżek, prężenie się, na twarzy może też pojawić się zaczerwienienie. Objawy te mogą być różnie nasilone i nie mają one wpływu na rozwój psychofizyczny dziecka .

DIETA MAMY KARMIĄCEJ PIERSIĄ A KOLKA U DZIECKA  

Czasami mówi się, że mamy karmiące piersią powinny unikać produktów wzdymających, bo mogłyby one spowodować wzdęcia u dziecka. Ale wzdęcia powstają pod wpływem błonnika, w jelicie grubym i żeby się pojawiły, trzeba zjeść ten „wzdymający” produkt. Póki dziecko pije tylko mleko mamy nie jest to możliwe. Błonnik nie może w żaden sposób dostać się do mleka mamy.

Na dodatek, kolka to nie tylko ból brzucha. Występowanie kolki wynika najprawdopodobniej z niedojrzałości układu nerwowego i pokarmowego. Tylko czasami może wynikać z alergii na białka mleka krowiego, a niepokój i pobudzenie u małego niemowlaka z nadmiernego spożycia kofeiny przez mamę.

A zatem, dieta mamy karmiącej piersią z reguły nie ma wpływu na pojawienie się czy długość trwania kolek u dziecka. Jedyny związek z dietą mamy może dotyczyć sytuacji,

w której objawy kojarzone z kolką są objawem alergii na białka mleka krowiego. Dotyczy to tylko około 1% dzieci karmionych piersią. Jeśli kolka jest faktycznie objawem alergii na białka mleka krowiego, wtedy rozwiązaniem jest dieta eliminacyjna u mamy.

NAPOJE MAMY KARMIĄCEJ PIERSIĄ A KOLKA U DZIECKA 

Zasadniczo to, co pije mama karmiąca piersią nie ma wpływu – ani pozytywnego, ani negatywnego – na kolki u dziecka.

Niemniej w przypadku zaobserwowania dużego rozdrażnienia i pobudzenia dziecka można sprawdzić, czy mama nie spożywa zbyt dużo kofeiny.

Dopuszczalna dawka dobowa kofeiny to około 300-400mg dziennie (zarówno dla mamy karmiącej piersią, jak i dla wszystkich innych dorosłych osób). Zdarza się jednak, że niektóre osoby mogą być bardziej wrażliwe na jej działanie. Jeśli mama jest bardzo podatna na jej działanie a dziecko jest bardzo małe to może być potrzebne ograniczenie kawy, herbaty

i napojów zawierających kofeinę (typu cola, kakao, czekolada).

Napoje gazowane, podobnie jak błonnik w diecie mamy, nie mają wpływu na to czy u dziecka wystąpią objawy kolki. Nie ma też żadnych dowodów, które wskazywały by na zasadność stosowania ziołowych herbatek jako remedium na kolki. Na dodatek dla wielu ziół brakuje badań dotyczących ich bezpieczeństwa w trakcie karmienia piersią i podawania ich dzieciom.

Ważne! Nie należy podawać dziecku naparów ani kropli zawierających koper włoski - to dość powszechnie stosowany sposób na dolegliwości brzuszkowe, ale według zaleceń ESPGHAN

z 2017 takie preparaty są przeciwwskazane w diecie niemowląt i małych dzieci nawet do 5. roku życia ze względu na obecność niebezpiecznych olejków eterycznych. Kopru nie należy też pić w trakcie karmienia piersią 

INNE CZYNNIKI NEGATYWNIE WPŁYWAJĄCE NA NIEMOWLĘCE KOLKI  

Ryzyko kolki rośnie jeśli w otoczeniu dziecka obecny jest dym tytoniowy - w domu w którym przebywa dziecko nie powinno się palić papierosów .

Ryzyko jest większe również jeśli dziecko jest karmione mlekiem modyfikowanym, mama cierpi na depresję poporodową lub jeśli rodzice czują się niepewnie i nie wiedzą jak mogą pomóc maluchowi w trakcie płaczu.

U dzieci dokarmianych sztucznie można zmienić mieszankę mleczną na taką o nieznacznym stopniu hydrolizy. Mieszanki o znacznym stopniu hydrolizy powinny być zarezerwowane dla dzieci o bardzo nasilonych objawach lub współistniejącej atopii. Obecnie przeciwskazane jest stosowanie mieszanek sojowych przed 6. Miesiącem życia . Pamiętaj jednak, że zmianę mleka modyfikowanego zawsze należy uzgodnić z lekarzem pediatrą.

Warto też przy tym podkreślić, że kolka niemowlęca nie jest wskazaniem do przerwania karmienia piersią. Konieczna może być natomiast zmiana techniki karmienia , tak żeby dziecko podczas karmienia nie łyka dużo powietrza. Nieprawidłowa technika karmienia może nasilać dolegliwości brzuszne .

METODY ŁAGODZENIA KOLKI NIEMOWLĘCEJ

Według wiedzy naukowej, najlepszym sposobem na pomoc w sytuacji kolki u dziecka jest wspieranie rodziców. Niestety ma sprawdzonego leku na kolkę.

Istnieją jednak metody, które mogą pomóc złagodzić kolkę u dziecka. Do tych metod zalicza się masowanie dziecka (ale nie wtedy kiedy dziecko płacze, raczej wprowadzenie masowania malucha np. jako element dnia), noszenie w chuście lub spowijanie, ograniczanie bodźców (szczególnie w drugiej połowie dnia (uwaga na wizyty w supermarketach z małym niemowlakiem, karuzelki nad łóżeczkiem, grające i świecące zabawki, włączony non stop telewizor itd.), bujanie i noszenie, szum (może być nagranie np. dźwięku wodospadu albo szumiąca zabawka - zwróć uwagę jak wiele dzieci zasypia w samochodzie to idealne połączenie bujania i szumu).

Istnieją przesłanki, mówiące o tym, że pomóc może probiotyk zawierający lactobacillus reuteri DSM 17938, badania naukowe nie potwierdziły jego skuteczności z całą pewnością, ale wyniki badań są obiecujące.